Con người
ta luôn vì lợi ích trước mắt mà quên đi cái lâu dài, vì được mất của bản thân
mà không quan tâm tới tập thể. Chỉ bằng cách dung hòa lợi ích giữa mọi người, mới
có thể giải quyết được rất nhiều vấn đề tưởng như không thể.
Câu chuyện thứ nhất: Những chiếc dù đạt chuẩn 100%
Trong Thế chiến II, chiếc dù của không quân Mỹ có tỉ lệ đạt tiêu
chuẩn 99,9%. Từ tỉ lệ này có thể nói, cứ 1000 binh lính nhảy dù thì sẽ một người
tử vong bởi 1 chiếc dù không đạt tiêu chuẩn. Vậy nên, quân đội đã yêu cầu xưởng
gia công bằng mọi cách phải làm cho tỉ lệ này đạt tới tiêu chuẩn 100% mới được.
Người phụ trách xưởng nói rằng họ đã cố gắng hết sức, tỷ lệ
99,9% là vượt giới hạn rồi, trừ phi xuất hiện kỳ tích.
Lúc này, quân đội liền thay đổi quy trình kiểm tra, mỗi lần trước
khi giao hàng thì tùy ý chọn ra một vài cái trong đó để cho người phụ trách xưởng
nhảy dù trước. Từ đó, kỳ tích xuất hiện, tỉ lệ đạt chuẩn của dù đã lên được
100%.
Câu chuyện thứ 2: Vận chuyển tù nhân và phương thức trả tiền
Sau khi châu Úc trở thành thuộc địa của Anh, vì nơi đây còn
hoang vắng, chưa được khai phá, nên chính phủ đã khuyến khích người dân Anh di
cư đến châu Úc.
Lúc đó, châu Úc rất lạc hậu, không có ai muốn đi. Chính phủ Anh
quốc đã nghĩ ra một biện pháp đó là đưa tội phạm đến châu Úc. Điều này vừa giải
phóng cho nhà giam, vừa tạo ra nguồn lao động ở châu Úc; hơn nữa, còn giúp họ
loại bỏ những người xấu, nước Anh sẽ trở nên tốt đẹp hơn.
Bởi vậy, chính phủ Anh quốc đã thuê các hãng thuyền tư nhân
chuyên chở những phạm nhân đến Úc, và dựa vào số người lên thuyền mà trả tiền.
Chuyên chở nhiều thì kiếm được nhiều tiền.
Tuy nhiên, chính phủ nhanh chóng nhận ra giải pháp này thực sự rất
tai hại. Cách thức trả tiền như vậy khiến tỉ lệ tử vong của tội phạm rất cao,
bình quân vượt quá 10%; đặc biệt có chiếc thuyền, tỉ lệ tử vong nghiêm trọng,
lên đến 37%.
Những quan chức chính phủ vắt hết óc để nghĩ ra cách giảm tỉ lệ
tử vong xuống trong quá trình vận chuyển, bao gồm cả việc phái nhân viên lên
thuyền giám sát, hạn chế số người lên thuyền… Nhưng tình hình cũng không giảm
xuống bao nhiêu.
Cuối cùng, họ đã tìm ra được một phương pháp tối ưu, có thể nói
là “một lần vất vả suốt đời nhàn nhã”. Họ chỉ cần thay đổi phương thức trả tiền
một chút, tức là: “Không căn cứ số người lên thuyền để trả tiền mà là
căn cứ theo số người sống sót rời thuyền để trả tiền”. Vì thế, chủ tàu
chỉ có thể làm mọi cách để đưa tội phạm còn sống sót đến được châu Úc, thì mới
kiếm được tiền chuyên chở.
Chính sách vừa mới ra thì tỉ lệ tội phạm tử vong giảm xuống còn
khoảng chừng 1%. Về sau, chủ tàu vì muốn tăng cao tỉ lệ sống sót còn bố trí cả
bác sĩ trên thuyền.
Câu chuyện thứ 3: Giải pháp phân phát cháo công bằng
Có 7 người ở cùng một chỗ, mỗi ngày được phát cho một thùng cháo
lớn. Thế nhưng cháo mỗi ngày đều không đủ cho tất cả. Lúc đầu, họ bốc thăm để
chọn ai là người phân chia cháo, mỗi ngày luân phiên nhau. Kết quả, mỗi tuần họ
chỉ có một ngày ăn no bụng, bởi vì người nào phân cháo thì sẽ lấy phần nhiều
cho mình, ăn no bụng mình trước.
Về sau, họ chọn ra một người có đạo đức tốt để phân chia cháo
nhưng vấn đề vẫn không giải quyết được. Người nắm hết quyền hành trong tay, lại
không có sự ước chế, tất sẽ sinh ra mục nát. Mọi người bắt đầu nghĩ cách để nịnh
nọt người đó, câu kết với nhau, khiến cho cả nhóm đó bẩn thỉu xấu xa.
Cuối cùng, họ nghĩ ra được một phương pháp: cũng là thay phiên
nhau phân chia cháo, nhưng người phân chia cháo phải đợi những người khác lấy hết
phần của họ trước, sau cùng thì người đó lấy chén cháo còn lại. Vì không để
mình là người ăn ít nhất nên mỗi người đều tận lực chia bình quân, cho dù không
đều, cũng tự mình chịu mà thôi.
Nhờ vậy, mọi người giữ được không khí vui vẻ hòa ái, ngày tháng
trôi qua càng ngày càng tốt hơn.
Câu chuyện số 4: Chuyện về Thiên đường và Địa ngục
Có một tín đồ Cơ Đốc giáo sau khi qua đời đã thỉnh cầu Thượng đế,
xin Người đưa ông ta đi thăm địa ngục và thiên đường, nhìn xem rốt cuộc có gì
khác nhau.
Đến địa ngục, người này nhìn thấy một bàn ăn rất lớn, bày đầy
món ngon vật lạ, nghĩ thầm:“Cuộc sống dưới địa ngục cũng không tệ nhỉ!”. Đến
giờ dùng cơm, chỉ thấy một đám người gầy như que củi, thoi thóp ngồi vây xung
quanh nồi thịt hương thơm tỏa bốn phía. Thế nhưng, chỉ vì cái thìa cầm trong
tay quá dài, họ thi nhau đưa miếng thịt vào miệng mình, mà không ăn được, vừa
thèm, vừa đói lại vừa xót xa.
Thượng đế nói: “Đây là địa ngục”.
Họ lại đi vào một căn phòng khác, tại đây cũng giống như địa ngục
kia, hương thơm của đồ ăn tỏa khắp nơi, người ở đây cũng cầm trong tay cái thìa
cực lớn. Thế nhưng mọi người nơi đây mặt mày hồng hào, tinh thần thoải mái. Vốn
dĩ, mỗi người họ đều đút miếng thịt vào miệng đối phương, thế nên ai cũng được
ăn.
Thượng đế nói: “Đây là thiên đường”.
Người khác nhau, hoàn cảnh khác nhau, có thể sinh ra văn hóa
khác nhau và kết quả cũng khác nhau.
Những điều này, chính là sức mạnh của sự chế ước.
Một môi trường tốt có thể khiến tư tưởng xấu xa của người ta được
ước chế; một môi trường xấu xa sẽ khiến những tư tưởng tốt đẹp của người ta lụi
tàn. Chỉ bằng cách dung hòa lợi ích giữa mọi người, mới có thể giải quyết được
rất nhiều vấn đề tưởng chừng như không thể.
Đăng nhận xét