Lắng nghe thấu cảm ...

Lắng nghe thấu cảm

Hơn cả lắng nghe chủ động.

Lắng nghe thấu cảm là một phương pháp lắng nghe và đặt câu hỏi giúp bạn chiếm được tình cảm của người khác thông qua việc thông cảm và thấu hiểu những gì họ nói. Ta có thể hiểu đây là một cấp độ cao hơn của việc lắng nghe chủ động.

Tại sao ta nên nhờ cậy đến phương pháp này ?

Sử dụng phương pháp này hiệu quả cùng với sự chân thành sẽ giúp bạn gây được niềm tin với đồng đội cũng như giúp bạn giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề một cách nhẹ nhàng.

Vậy sử dụng nó thế nào?

Kiên nhẫn lắng nghe từng lời người khác nói ngay cả khi không hẳn bạn đồng ý với họ. Một điều quan trọng là bạn cần thể hiện cho họ thấy được sự đồng thuận của mình bằng một vài câu nói đơn giản như “Tôi hiểu” hoặc “Ra vậy”

Cố gắng nắm bắt được cảm giác của người nói, đồng thời cũng phải để tâm đến nội dung mà họ kể.

Tưởng tượng như bản thân mình là một tấm gương, phản chiếu được cảm xúc và suy nghĩ của người đó.

Trong lúc khuyến khích họ kể tiếp, bạn cũng cần tóm tắt cho họ câu chuyện mà bạn đã tiếp thu. Kiểu như “Anh cảm thấy vai trò của anh trong nhóm không được nổi trội hả?” hay “Có phải anh cho rằng mình đã phí phạm tài năng ở nơi này không?”, hoặc “Bị đánh giá thấp chắc buồn lắm nhỉ?”. Bạn phải nói những điều tương tự như trên một cách thật trung lập để không dẫn họ đến kết luận của chính bạn.

Nhiệm vụ của một người lắng nghe thấu cảm là giữ cho đối tượng thoải mái và không rơi vào trạng thái đề phòng. Để làm được điều này, chúng ta cần tránh hỏi thẳng, tranh luận với họ hoặc tranh cãi về vấn đề. Những điều đó hãy để sau, điều quan trọng trước mắt là tập trung tuyệt đối về câu chuyện và cảm nhận của người kể.

Khi họ đề cập đến một chi tiết đòi hỏi chúng ta đồng cảm, hãy đơn giản lặp lại câu nói của họ như một câu hỏi. Ví dụ, nếu họ bảo rằng :”Tôi không hài lòng với công việc hiện tại”, bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn bằng cách đáp lại :”Anh nói anh không hài lòng với công việc hiện tại?”. Chỉ một chút động viên như vậy sẽ cho kết quả thần kỳ, giống như khơi tảng đá để cho dòng chảy được tuôn trào, đối tượng sẽ cảm thấy an tâm để giãi bày cùng bạn.

Cũng cần để ý đến những gì không được nhắc đến. Thông thường những gì người khác giấu cũng quan trọng không kém những gì họ kể.

Nếu người kể muốn bạn đồng cảm nơi với họ, hãy nhớ là phải thật chân thành tận đáy lòng. Tuy vậy, bạn cũng nên hạn chế nói những câu tác động đến suy nghĩ của họ hoặc ngăn chặn bạn trong việc tìm hiểu sâu xa vấn đề.

Lời khuyên:

Hãy giữ cho cái đầu của bạn thật tỉnh táo và đừng để bị cuốn theo cảm xúc của người kể.

Nằm lòng một điều: Thấu hiểu trước, đánh giá sau.

Cuối cùng, nhớ rằng: bằng cách lấy gây được niềm tin của đối tượng, bạn đã có thể khiến họ bộc lộ tâm can của mình. Qua đó, bạn bảo đảm được kết quả tốt đẹp cho bản thân bạn, cho đồng đội của bạn cũng như cho công ty của bạn cùng những nhân viên tại đó.

Đừng quên “một lần bất tín, vạn lần bất tin”.

Ví dụ điển hình:

Với cương vị quản lý, John tự hào về việc anh ta luôn sát cánh cùng đồng đội và duy trì chính sách mở cửa cho họ. John cảm thấy bản thân anh ta hiểu khá rõ về từng thành viên và luôn sắp xếp những cuộc đối thoại cá nhân với họ, không chỉ là về công việc mà còn trong cuộc sống.

Gần đây anh nhận thấy tiến độ công việc của Natalie có vẻ tụt hậu so với cả đội. Cô tỏ ra xao nhãng trong lúc họp cũng như không đưa ra được ý kiến nào hữu ích cho kế hoạch.

John hỏi thăm Natalie liệu cô có đang không ổn không. Natalie tỏ ra khá đề phòng, cô nói: “Anh hỏi làm gì? Tôi ổn.”

Vài tuần nữa trôi qua và Natalie vẫn cứ thế, John bắt đầu lo lắng bởi Natalie chính là sức mạnh của cả đội.

John đã phải nhờ cậy tới phương pháp lắng nghe thấu cảm để tìm hiểu nguyên nhân tại sao chất lượng công việc của Natalie lại tụt dốc không phanh như vậy. Và John tìm được câu trả lời, nhưng nó lại không hề liên quan gì tới công việc.

John cho triệu tập Natalie tới văn phòng. Anh chỉ đơn giản hỏi rằng liệu anh có giúp gì được cho cô không. Anh lắng nghe từng lời Natalie nói đồng thời lưu ý tới những gì cô không đề cập. Anh cẩn thận không làm gián đoạn lời kể của cô. Sau đó John mới hiểu được rằng Natalie đang trải qua một giai đoạn khó khăn, vừa có một cuộc hôn nhân đổ vỡ, vừa phải chăm sóc cha mẹ già đau bệnh.

John để ý tới ngôn ngữ cơ thể của Natalie, cô ấy cúi đầu và mắt nhìn xuống. Trông cô ấy hoàn toàn suy sụp.

Sau khi để Natalie trút hết tâm can ra với mình, John tỏ thái độ an ủi và không phán xét. Anh đề nghị gỡ bỏ tạm thời một phần gánh nặng công việc cho Natalie để cô toàn tâm toàn ý giải quyết khó khăn trước khi cô lấy lại được phong độ cũ. Anh cũng nhắc cho cô biết về những ưu đãi mà bộ phận nhân sự có thể dành cho cô như đưa ra lời tư vấn, kế hoạch tài chính… vân vân.

Quan trọng không kém, John giữ bí mật về cuộc nói chuyện này. Anh hứa với Natalie đây là chuyện giữa hai người với nhau, và động viên Natalie cập nhật cho mình tình hình đều đặn. John cho phép cô lưu lại buổi tư vấn mà cô đã lên kế hoạch thông qua bộ phận nhân sự của công ty.

John quan tâm tới nỗi thống khổ của Natalie và lắng nghe cô ấy một cách đầy cảm thông. Kết quả: Natalie chỉ tốn một tháng để lấy lại cân bằng và khi trở lại cô đã làm việc với một thái độ hăng say hơn bao giờ hết, và không cần phải nói, sợi dây gắn bó giữa Natalie với John, với đội và với công ty đã ngày càng bền chặt.

Điểm cốt lõi:

Người lắng nghe thấu cảm đóng vai trò một người hỗ trợ. Mức độ thành công được dựa trên khả năng “đưa thông tin ra ngoài ánh sáng” của bạn.

Lắng nghe cẩn thận, không phán xét, và nhắc lại những câu then chốt đúng lúc để khuyến khích người khác giãi bày tâm sự. Bạn cũng dành sự quan tâm tương tự với những điều không được kể, và những điều đang được kể cộng với cảm xúc và ngôn ngữ cơ thể của người kể.

Và khi đã gây được lòng tin nơi họ, hãy tôn trọng điều đó.